سیستم عامل لینوکس (Linux) چیست؟ + انواع توزیع ها و آموزش نصب و مزایا و معایب

لینوکس (Linux) که یکی از سیستم‌عامل‌های معروفی است که از سال ۱۹۹۰ در‌دسترس قرار دارد، یک سیستم‌عامل متن‌باز (Open source) است که بر پایه linux kernel توسعه یافته و به عنوان یکی از محبوب‌ترین سیستم‌عامل‌ها در دنیای سرورها و رایانه‌های شخصی شناخته می‌شود. این سیستم‌عامل به دلیل قابلیت‌های سفارشی‌سازی بالا، امنیت قوی و پشتیبانی از انواع سخت‌افزارها، به‌ویژه در محیط‌های مبتنی بر سرور و توسعه نرم‌افزار، مورد توجه قرار گرفته است. لینوکس از معماری چندوظیفه‌ای (Multi-task architecture) و چندکاربره برخوردار است و به کاربران این امکان را می‌دهد که به‌طور هم‌زمان چندین برنامه را اجرا کنند. همچنین، وجود توزیع‌های مختلف مانند Ubuntu, Debian, Red Hat تنوع وسیعی از امکانات و ابزارها را برای کاربران فراهم می‌کند. در این مطلب از آموزش سیستم عامل، قصد داریم به‌طورمفصل درباره سیستم‌عامل Linux سخن بگوییم و شما را با آن کاملاً آشنا کنیم؛ پس تا پایان مطلب با ما همراه باشید.

سیستم عامل چیست؟

قبل از این که با لینوکس بخواهید آشنا شوید ابتدا باید در مورد معنی و مفهوم سیستم عامل به شما توضیح دهیم.

سیستم عامل (به انگلیسی Operating System) نرم‌افزاری است که مسئول مدیریت و کنترل منابع سخت‌افزاری و ارائه خدمات برنامه‌نویسی به برنامه‌ها و کاربران است. سیستم عامل به عنوان واسط بین سخت‌افزار و نرم‌افزار عمل می‌کند و وظایف اصلی آن شامل مدیریت و اجرای برنامه‌ها، مدیریت حافظه، مدیریت ورودی و خروجی، مدیریت فایل‌ها و امنیت سیستم است.

سیستم عامل‌ها دارای نسخه‌ها و ورژن‌های مختلفی هستند که هرکدام امکانات و ویژگی‌های جدیدی را به کاربران ارائه می‌دهند. هر سیستم عامل دارای مزایا و محدودیت‌های خاص خود است و بر اساس نیازها و کاربردهای موردنظر، می‌توان یکی از آنها را انتخاب کرد. در حال حاضر سیستم عامل‌هایی همچون Windows، Linux و Mac برای کامپیوترهای دسکتاپ و لپ تاپ‌ها وجود دارند. برای گوشی‌های تلفن همراه هم سیستم عامل اندروید و IOS از متداول ترین سیستم عامل هایی هستند که مورد استفاده قرار می‌گیرند.

لینوکس چیست؟

لینوکس (Linux) یک سیستم عامل رایگان و متن باز است که بر پایه هسته Linux (کرنل) توسعه داده شده است. هسته لینوکس مسئولیت مدیریت منابع سخت‌افزاری و ارتباط بین نرم‌افزار و سخت‌افزار در سیستم را بر عهده دارد.

Linux به دلیل برخورداری از ویژگی‌هایی مانند پایداری، امنیت، انعطاف‌پذیری و قدرت، برای طیف گسترده‌ای از دستگاه‌ها و کاربردها مورد استفاده قرار می‌گیرد. بنابر تعریف ویکی پدیا فارسی: گنو/لینوکس (به انگلیسی: Linux، ‎ⁱ‎/ˈlinʊks/‎) سیستم عاملی شبه‌یونیکس است که بخش عمدهٔ آن، سازگار با استاندارد پازیکس است. بسیاری از توزیع‌های گنو/لینوکس از کلمهٔ «لینوکس» در نام خود استفاده می‌کنند، اما بنیاد نرم‌افزار آزاد از نام «گنو/لینوکس» برای تأکید بر اهمیت سیستم عامل گنو استفاده می‌کند که باعث ایجاد برخی بحث‌ها مثل بحث نام‌گذاری گنو/لینوکس شده‌است.^[۹][۱۰] به نظر سازندهٔ لینوکس، استفاده از نام «گنو/لینوکس» برای کل سیستم، اشتباه است. گنو/لینوکس می‌تواند سخت‌افزارهای مختلفی از جمله انواع مختلف تلفن همراه، تبلت، مسیریاب و کنسول بازی، رایانه‌های رومیزی، رایانه‌های بزرگ، ابررایانه‌ها و رایانه‌های تک بردی (SBC) را پشتیبانی کند.^{[۱۱][۱۲][۱۳][۱۴]} اگرچه ابتدا لینوکس فقط برای استفاده روی ریزپردازنده‌هایی با معماری ۸۰۳۸۶ اینتل طراحی شده‌بود، اما امروزه انواع گوناگون معماری‌ها را پشتیبانی می‌کند، و در انواع و اقسام وسایل؛ از رایانهٔ شخصی گرفته تا ابررایانه‌ها و تلفن‌های همراه و سرورها به کار می‌رود. این سیستم‌عامل در ابتدا بیشتر توسط افراد مشتاق، به‌طور داوطلبانه گسترش پیدا می‌کرد و به کار گرفته می‌شد. لینوکس توانسته‌است پشتیبانی شرکت‌های بزرگی چون آی‌بی‌ام و هیولت-پاکارد را به‌دست‌آورد و با بسیاری از نسخه‌های تجاری یونیکس رقابت کند. طرفداران لینوکس و بسیاری از تحلیلگران این موفقیت را ناشی از استقلال از فروشنده، کم‌هزینه‌بودن پیاده‌سازی، سرعت بالا، امنیت و قابل اطمینان بودن آن می‌دانند.^[۱۵] لینوکس، توزیع‌های مختلفی دارد، از جمله دبیان، سنت او اس (مناسب سرور)، کالی لینوکس (که بیشتر برای تست نفوذ استفاده می‌شود) فدورا و نمونه‌های دیگر نام دارند. آمار دقیقی از تعداد تمام توزیع‌های لینوکس وجود ندارد اما تخمین‌های در این مورد وجود دارد. به‌طور کلی می‌توان گفت هر سیستم عامل کامپیوتری دارای هسته یا کِرنِل و رابط بین نرم‌افزار و سخت‌افزار سیستم است و وظیفهٔ انجام کارهای اساسی را دارد. در اصل، کرنل پایین‌ترین سطح اجزای نرم‌افزاری یک سیستم است و اگر آسیب ببیند تمام سرویس‌ها و نرم‌افزارها را مختل خواهد کرد. از وظایف هسته یا کرنل، این است که منابع سیستم را به برنامه‌های دیگر موجود در سیستم متصل کند.

کرنل یا هسته لینوکس چیست؟

سیستم عامل Linux، با استفاده از هسته لینوکس به کاربران اجازه می‌دهد که برنامه‌های نرم‌افزاری را در کامپیوتر خود اجرا کنند و از منابع سخت‌افزاری به خوبی بهره مند شوند. علاوه بر هسته، سیستم عامل لینوکس شامل مجموعه‌ای از ابزارها، کتابخانه‌ها، درایورها، سرویس‌ها و نرم‌افزارهای دیگر است که برای مدیریت سیستم، ارتباط با سخت‌افزار، مدیریت فایل و دسترسی به شبکه استفاده می‌شوند. راهنمای خرید فن CPU

تاریخچه سیستم‌عامل لینوکس

لینوس توروالدز (Linus Torvalds) سیستم‌عامل لینوکس را طراحی کرده است. وی ابتدا روی سیستم‌عامل UNIX (نرم‌افزار اختصاصی) کار می‌کرد و بر این باور بود که به تغییر و بهبود نیاز دارد. با‌این‌حال، وقتی طراحان یونیکس پیشنهادهایش را رد کردند، به فکر راه‌اندازی سیستم‌عاملی افتاد که پذیرای تغییرات پیشنهادی کاربران باشد. به‌همین‌دلیل، لینوس توروالدز در سال ۱۹۹۱ هسته‌ای به نام Linux طراحی کرد؛ اگرچه برای اجرا به برنامه‌هایی مانند مدیریت فایل و ویرایشگر اسناد و برنامه‌های صوتی‌و‌تصویری نیاز داشت. با گذشت زمان، لینوس توروالدز با برنامه‌نویسان دیگر در مکان‌هایی مانند MIT همکاری و برنامه‌های کاربردی برای Linux طراحی کرد. بنابراین در همان سال، سیستم‌عامل لینوکس با برخی از برنامه‌ها رسماً راه‌اندازی شد. نسخه‎های ابتدایی سیستم‌عامل Linux به‌اندازه‌ای کاربرپسند نبودند که برنامه‌نویسان کامپیوتر از آن استفاده می‌کردند. توروالدز هرگز قصد نداشت محصول خود را تجاری‌سازی کند. این امر محبوبیت لینوکس را کاهش داد؛ زیرا سایر سیستم‎عامل‌های تجاری نظیر ویندوز معروف شدند. باوجوداین، جنبه متن‌باز‌بودن سیستم‌عامل Linux آن را قوی‌تر کرد. لینوکس یکی از کاربرد‌ترین سیستم‌عامل‌ها است که می‌توانید با آن منابع سیستم و سرور خود را با امنیت فراوان مدیریت کنید. سیستم‌عامل لینوکس مانند انسان‌ها فرزندان زیادی دارد که هرکدام با ویژگی‌ها و قابلیت‌های گوناگون ارائه شده‌اند. مانند نیاز انسان به اکسیژن، لینوکس یک نیاز ضروری برای کسب‌‌وکارها است و برای همه‌‌ کاری به‌درد می‌خورد، کافیست یکی از توزیع‌های آن را انتخاب و استفاده کنید تا با قدرت جادویی این سیستم‌عامل آشنا شوید. در سال 1991 فردی با نام لینوس توروالدز (Linus Torvalds)، دانشجوی رشته علوم کامپیوتر در دانشگاه هلسینکی فنلاند، تصمیم گرفت یک سیستم عامل جدید بر اساس یونیکس (Unix) طراحی کند. او نیازمند یک سیستم عامل برای استفاده شخصی و توسعه برنامه‌های خود بود. لینوس کد منبع سیستم عامل خود را در اینترنت منتشر کرد و خواستار کمک و بازخورد از جامعه برنامه‌نویسی شد. این کد با عنوان “هسته لینوکس” شناخته می‌شد. گروهی از برنامه‌نویسان از سراسر جهان به لینوس پیوستند و شروع به توسعه و بهبود هسته لینوکس کردند. این جامعه برنامه‌نویسی فعال با همکاری بین‌المللی سایر برنامه نویسان باعث شد هسته لینوکس به سرعت رشد کند. در سال 1994، نسخه اولیه رسمی Linux با ورژن 1.0 منتشر شد. این نسخه اولیه شامل امکانات اساسی سیستم عامل شبیه به یونیکس بود و از آن پس، توسعه و بهبودهای بیشتری در هسته لینوکس صورت گرفت. با گذر زمان، جامعه برنامه‌نویسی Linux رشد کرد و شرکت‌ها و سازمان‌ها نیز به توسعه و پیشرفت لینوکس کمک کردند. این شرکت‌ها شامل ردهت (RedHat)، اینتل (Intel)، آی‌بی‌ام (IBM) و بسیاری دیگر بودند. به مرور و با گذشت زمان، Linux به عنوان یک سیستم عامل پرکاربرد، به ویژه در سرورها و دستگاه‌های همراه، شناخته شد. همچنین، توزیع‌های لینوکس محبوبی مانند اوبونتو (Ubuntu)، فدورا (Fedora) و دبیان (Debian) با امکانات و رابط کاربری متنوعی ارائه شدند. از آن زمان تا به امروز، Linux به یکی از قدرتمندترین و پرطرفدارترین سیستم عامل‌ها تبدیل شده است و در بسیاری از زمینه‌ها از توزیع های مختلف Linux استفاده میشود، از جمله سرورها، دستگاه‌های هوشمند و رایانه‌های شخصی.

لینوکس چگونه کار می‌کند؟

لینوکس (یا هر سیستم عامل دیگری) مانند موتور ماشین است. موتور ماشین چه کار می‌کند؟ باعث کار کردن بخش‌های مختلف و به حرکت درآمدن خودرو می‌شود. اگر موتور خودرو درست کار نکند، ماشین نمی‌تواند حرکت کند و اصلاً ماهیت خود را از دست می‌دهد. حالا با همین دید لینوکس را تصور کنید. لینوکس به منابع سخت‌افزاری (مثل سرور) متصل می‌شود و می‌تواند آن‌ها را مدیریت کند. دقت کنید که هر سیستم‌عامل مبتنی بر لینوکس، شامل هسته لینوکس – که منابع سخت‌افزاری را مدیریت می‌کند – و مجموعه‌ای از بسته‌های نرم‌افزاری است که بقیه سیستم‌عامل را تشکیل می‌دهند.

چرا باید از لینوکس استفاده کنیم؟

احتملاً می‌خواهید بدانید وقتی می‌توانید از سیستم‌عامل‌هایی مثل ویندوز بدون دردسر و با کمترین دانش فنی استفاده کنید، چرا باید انتخاب‌تان سیستم عامل لینوکس باشد. سوال خوبی است! بر خلاف سیستم‌عامل‌هایی مثل ویندوز که مشکالاتی مثل ویروس‌ها، بدافزارها، کاهش سرعت، خرابی‌ها، تعمیرات پرهزینه و هزینه‌های تهیه لاینسس و… گریبانش را می‌گیرد، لینوکس یکی از امن‌ترین و قابل‌اعتمادترین سیستم‌‌عامل‌های رایگان است که می‌توانید روی هر تعداد سرور یا کامپیوتر که می‌خواهید نصب و از آن استفاده کنید. از این گذشته، لینوکس می‌تواند سال‌ها بدون ری‌بوت (راه‌اندازی مجدد) کار کند و اگر به‌روزرسانی‌های منظمی که منتشر می‌شود را دنبال کنید، سیستم‌عامل‌تان در نهایت امنیت و سرعت باقی می‌ماند. بهترین بازی های کامپیوتری کدامند؟ اینجا بخوانید

چرا باید از لینوکس استفاده کنیم؟

استفاده از لینوکس برای بسیاری از کاربران و سازمان‌ها مزایای زیادی به همراه دارد. در ادامه تعدادی از دلایل مهم برای استفاده از Linux را بیان می کنیم :

1. لینوکس آزاد و متن باز است : Linux یک سیستم عامل متن باز است؛ به این معنی که کد منبع آن به صورت رایگان در دسترس عموم قرار دارد و هر کسی می‌تواند آن را بررسی کرده و تغییر دهد. این مزیت باعث شده که جامعه‌ای بزرگ از توسعه‌دهندگان و حمایت‌کنندگان در سراسر جهان برای توسعه این سیستم عامل مشارکت کنند و باعث بهبود مداوم آن شوند.
2. پایداری و امنیت دارد : لینوکس به عنوان یک سیستم عامل پایدار و امن شناخته می‌شود چرا که برخلاف سیستم‌های عامل دیگر، آپدیت‌ها و به‌روزرسانی‌های امنیتی آن به سرعت ارائه می‌شوند، به همین دلیل از پایداری و امنیت بالایی برخوردار است. همچنین، امکان استفاده از فایروال‌ها و ابزارهای امنیتی پیشرفته در Linux وجود دارد که به شما کمک می‌کند سیستم خود را در برابر تهدیدهای امنیتی محافظت کنید.
3. انعطاف‌پذیری و سازگار است : لینوکس قابلیت انطباق پذیری بالایی با محیط‌های مختلف دارد. به عنوان یک سیستم عامل، شما می‌توانید Linux را به طور کامل بر اساس نیازهای خود تنظیم کنید. همچنین، لینوکس بر روی طیف گسترده‌ای از سخت‌افزارها و دستگاه‌ها قابل نصب است و با توجه به انعطاف‌پذیری آن، می‌توان آن را بر روی سرورها، رایانه‌های رومیزی و دستگاه‌های تلفن همراه استفاده کنید.
4. بهره‌وری و عملکرد بالایی دارد : Linux به خوبی منابع سخت‌افزاری را مدیریت می‌کند و بهره‌وری بالایی دارد. به عنوان مثال، مصرف حافظه و پردازش در لینوکس بسیار بهینه است و می‌توانید از قدرت پردازشی و ظرفیت رم بیشتری بهره‌برداری کنید. این مزیت به خصوص برای سرورها بسیار کاربردی است.

لینوکس چیست و چگونه از آن استفاده می‌شود؟

Linux سیستم‌عاملی متن‌باز شبیه یونیکس است که برای انواع دستگاه‌های مختلف مانند کامپیوترها و سرورها و تلفن‌های همراه طراحی شده است. این سیستم‌عامل تقریباً در هر پلتفرم کامپیوتری از‌جمله x86 و ARM و SPARC پشتیبانی می‌شود؛ از‌این‌رو، به یکی از سیستم‌عامل‌های پرکاربرد تبدیل شده است. هر نسخه از سیستم‌عامل لینوکس برای مدیریت منابع سخت‌افزاری و راه‌اندازی و مدیریت برنامه‌ها، نوعی رابط کاربری (User interface) را ارائه می‌دهد. تنوع و گسترش طیف وسیعی از توسعه‌دهنده‌ها و توزیع‌ها بدان‌معناست که یک نسخه Linux تقریباً برای هر کاری دردسترس قرار دارد و در اغلب حوزه‌های محاسباتی نفوذ کرده است. سیستم‌عامل Linux به روش‌های گوناگونی استفاده می‌شود که درادامه، به آن‌ها اشاره می‌کنیم.

انواع روش‌های استفاده از لینوکس

• سیستم‌عامل سرور: Linux برای سرورهای وب، سرورهای پایگاه‌داده، سرورهای فایل، سرورهای ایمیل و هر نوع سرور مشترک دیگر استفاده می‌شود. ازآن‌جاکه لینوکس برای پشتیبانی برنامه‌های سنگین و چندرشته‌ای طراحی شده است، برای انواع برنامه‌های سرور می‌توان از آن استفاده کرد.
• سیستم‌عامل دسکتاپ: به‌عنوان محیطی متن‌باز در دسکتاپ، برای محاسبه بهره‌وری شخصی استفاده می‌شود.
• سیستم‌عامل سرور هدلس (Headless): برای استفاده در سیستم‌هایی که به رابط کاربری گرافیکی (GUI) یا ترمینال و صفحه‌کلید متصل و مستقیم نیاز ندارند.
• سیستم‌عامل دستگاه یا دستگاه جاسازی‌شده: برای استفاده در سیستم‌هایی که به عملکرد محاسباتی محدود احتیاج دارند. سیستم‌عامل Linux برای لوازم‌خانگی و سیستم‌های سرگرمی خودرو و لوازم سیستم فایل شبکه نیز به‌کار برده می‌شود.
• سیستم‌عامل شبکه: سیستم‌عامل لینوکس در روترها، سوئیچ، سرورهای سیستم نام دامنه، دستگاه‌های شبکه خانگی و‌… هم کاربرد دارد.
• سیستم‌عامل توسعه نرم‌افزار: برای راه‌اندازی نرم‌افزار سازمانی استفاده می‌شود. با اینکه اغلب ابزارهای راه‌اندازی و توسعه به ویندوز یا سیستم‌عامل‌های دیگر انتقال پیدا کرده‌اند، Linux هنوز‌هم برای برخی از ابزارهای پرکاربرد توسعه نرم‌افزار به‌کار برده می‌شود.
• سیستم‌عامل Cloud یا مبتنی‌بر فضای ابری: عمده‌ترین ارائه‌دهندگان خدمات رایانش ابری دسترسی به نمونه‌های رایانش ابری لینوکس در سرورهای ابری، دسکتاپ و… را ارائه می‌دهند.
• خط فرمان (Command Line): درحقیقت، خط فرمان (Command line) جایی است که از نرم‌افزار می‌خواهید کارهای سخت‌افزاری‌ای را انجام دهد. خطوط فرمان در بسیاری از سیستم‌عامل‌ها، اعم از اختصاصی و متن‌باز (Open source)، در‌دسترس قرار دارند؛ اما معمولاً به Linux مرتبط هستند. زیرا هم خطوط فرمان و هم نرم‌افزار متن‌باز (Open source) با‌هم دسترسی نامحدودی به کامپیوتر برای کاربران ایجاد می‌کنند.

بسته به نوع اپلیکیشن، می‌توان Linux را برای یکی از اهداف عمده زیر بهینه‌سازی کرد:

• عملکرد شبکه
• عملکرد محاسباتی
• استقرار روی پلتفرم‌های خاص سخت‌افزاری
• استقرار در سیستم‌هایی با میزان حافظه و ذخیره‌سازی یا منابع محاسباتی محدود

Unix چیست؟

یونیکس (Unix) سیستم‌عاملی چندکاربره است که امکان استفاده هم‌زمان بیش از یک نفر از منابع کامپیوتری را میسر می‌کند. ازآن‌جاکه یونیکس این امکان را فراهم می‌کند تا ازطریق یک ترمینال با یک کامپیوتر ارتباط مستقیم برقرار کنید، سیستم‌عاملی بسیار تعاملی است و دسترسی مستقیم به منابع را برای شما به‌ارمغان می‌آورد. همچنین، در یونیکس می‌توانید داده‌ها و برنامه‌ها را با کاربران دیگر به‌اشتراک بگذارید. این سیستم‌عامل عمومی از سیستمی سخت‌افزاری شامل حافظه گسترده و پردازنده ۳۲بیتی و هارد دیسک‌های سریع و بزرگ بهره می‌برد. سیستم‌عامل یونیکس برای انواع مختلف ماشین‌ها و کامپیوترها، ازجمله کامپیوترهای شخصی کاربردی است؛ زیرا به زبان مستقل از ماشین (C یا C++) نوشته شده است. به‌همین‌دلیل، می‌توان Unix را برای پاسخ‌گویی به نیازهای خاص در انواع دستگاه‌ها تطبیق داد.

تفاوت Linux و Unix

سیستم‌عامل‌های لینوکس و یونیکس از بسیاری جهات با یکدیگر تفاوت‌هایی دارند. در جدول زیر، به عمده این تفاوت‌ها اشاره کرده‌ایم.

سیستم‌عامل Linux	سیستم‌عامل Unix
به هسته (Kernel) سیستم‌عامل GNU/Linux و به‌طور‌کلی، به خانواده توزیع‌های مشتق‌شده از آن اشاره می‌کند.	به سیستم‌عامل اصلی توسعه‌یافته با AT&T و به‌طور‌کلی، به خانواده سیستم‌عامل‌های مشتق‌شده اشاره می‌کند.
کد اصلی با لینوس (Linus) و GNU Foundation توسعه یافته است.	کد اصلی با AT&T توسعه یافته است.
نام تجاری لینوکس به لینوس توروالدز تعلق دارد و مؤسسه Linux Mark آن را مدیریت می‌کند.	نام تجاری یونیکس را Open Group تأیید کرده است.
دبیان (Debian) و فدورا (Fedora) مشتقاتی از GNU/Linux هستند.	IBM-AIX و HP-UX از مشتقات System-V یونیکس و FreeBSD و macOS از مشتقات Berkeley Unix هستند.
سیستم‌عاملی متن‌باز تحت مجوز عمومی کپی‌لفت (Copyleft General Public License)	زیرمجموعه برکلی یونیکس تا حدی متن‌باز و تحت لیسانس BSD است؛ اما System-V یونیکس ممکن است تحت لیسانس تجاری اختصاصی باشد.
تشکیل‌شده از انواع مختلف که با منابع متفاوت حفظ شده، با ادغام هسته	تشکیل‌شده از انواع مختلف که به‌واسطه شرکت‌های مختلف حفظ شده، هریک با هسته مجزا
پلتفرمی مقیاس‌پذیر محسوب می‌شود که متناسب با مجموعه گسترده‌ای از برنامه‌های مختلف طراحی شده است.	برای مخاطبان محدود در مجموعه مشخصی از پلتفرم‌ها و برنامه‌ها طراحی شده است.
به‌عنوان نرم‌افزار می‌توان آن را دانلود و نصب کرد.	معمولاً همراه سخت‌افزار مانند مک‌بوک می‌توان آن را دریافت کرد.
پشتیبانی رایگان عمومی و پشتیبانی پولی ازطریق برخی از سرویس‌های ارائه خدمات	پشتیبانی پولی که به توقف فروشنده منجر می‌شود.
رابط‌های پیشرفت‌پذیر	رابط‌های ثابت و بدون تغییر
نسخه‌های به‌روزرسانی مداوم و رفع سریع مشکلات	به‌روزرسانی محدود و زمان‌بربودن رفع اشکالات
پشتیبانی تمام فایل‌ها در سیستم‌های استفاده‌شده در سیستم‌‌عامل‌ها	پشتیبانی اکثر نسخه‌ها تنها از دو یا سه فایل سیستم
ابزارهای مدیریت سیستم گسترده با تمرکز محدود، مانند Suse YAST	معمولاً هر نسخه یک ابزار مدیریت سیستم دارد؛ مانند HP SAM
سیستم‌عامل ترجیحی که به‌دلایل اقتصادی مراکز داده و استقرار ابری دارد.	سیستم‌عامل ترجیحی که به‌دلیل دسترسی برنامه و سرورهای اینترنتی، برای نیازهای سرور با اهداف خاص طراحی شده است.
اغلب خطوط فرمان و ابزارهای گرافیکی مشابه سیستم‌عامل یونیکس	اغلب خطوط فرمان و ابزارهای گرافیکی مشابه سیستم‌عامل لینوکس
ارائه ویژگی مقیاس‌پذیری با استفاده از خوشه‌ها و شبکه یا فضای ابری	ارائه ویژگی مقیاس‌پذیری با استفاده از خوشه‌ها یا شبکه

*خوشه: مجموعه کامپیوترهای هماهنگ *شبکه: مجموعه کامپیوترهای توزیع‌شده *سرویس ابری: مجموعه خوشه‌های مجازی

بخش‌ها مختلف لینوکس

اگر می‌خواهید با سیستم‌عامل Linux آشنا شوید، باید اجزای تشکیل‌دهنده آن را بشناسید که به‌عنوان معماری Linux نیز شناخته می‌شود. این اجزا عبارت‌اند از:

• بوت‌لودر (Bootloader): نرم‌افزاری برای مدیریت فرایند بوت کامپیوتر است.
• هسته (Kernel): بخش اصلی و ماهیت کلی لینوکس است که مدیریت CPU و حافظه و دستگاه‌های جانبی را برعهده دارد. هسته اصلی‌ترین و ابتدایی‌ترین سطح در این سیستم‌عامل است.
• سیستم Init: سیستمی فرعی که فضای کاربر را Bootstaps و فرایند بوت را پس از Bootloader مدیریت می‌کند.
• Daemons: این بخش برای خدمات پس‌زمینه‌ای (چاپ، صدا، زمان‌بندی و…) است که حین بوت یا پس از ورود به دسکتاپ راه‌اندازی می‌شود.
• سرور گرافیک (Graphical Server): این زیرسیستم که معمولاً با عنوان «سرور X» یا «X» نشان داده می‌شود، مسئول نمایش گرافیک روی مانیتور است.
• محیط دسکتاپ (Desktop Environment): این بخش اصلی‌ترین بخشی است که کاربران با آن تعامل دارند. انواع مختلفی از محیط‌های دسکتاپ (GNOME ،Cinnamon ،Mate ،Pantheon ،Enlightenment، KDE ،Xfce و …) وجود دارد و شامل برنامه‌های داخلی مختلف (بازی‌ها، ابزارهای پیکربندی، مرورگرها، مدیریت فایل و…) است.
• برنامه‌ها (Applications): از‌آن‌جاکه برنامه‌های محیط دسکتاپ معمولاً کامل نیستند، لینوکس نیز مانند ویندوز و macOS نرم‌افزارهای متعددی برای نصب دارد. اغلب توزیع‌های لینوکس نیز ابزارهایی برای دانلود و نصب برنامه‌های مختلف ارائه می‌دهند. برای مثال، توزیع لینوکس اوبونتو از ابزاری با عنوان Ubuntu Software Center بهره می‌برد که امکان دسترسی به هزاران برنامه مختلف را به کاربران می‌دهد.

تفاوت لینوکس با سایر سیستم‌عامل‌ها

سیستم‌عامل Linux از بسیاری جهات مشابه سیستم‌عامل‌های Windows، macOS (OS X سابق) یا iOS است که قبلاً از آن‌ها استفاده کرده‌اید. Linux نیز مانند همه این سیستم‌عامل‌ها رابط گرافیکی دارد و نرم‌افزارهایی مانند ویرایش تصویر و ویدئو و یادداشت را ارائه می‌دهد. گاهی نیز سازندگان نرم‌افزار ممکن است نسخه همگام در لینوکس را برای نصب در این سیستم‌عامل طراحی کنند. بااین‌حال، لینوکس در بخش‌های زیادی نیز ممکن است با سیستم‌عامل‌های دیگر تفاوت‌هایی داشته باشد. یکی از تفاوت‌های مهم این است که Linux به‌صورت متن‌باز ارائه می‌شود؛ یعنی کدهایی که برای ایجاد لینوکس استفاده می‌شوند، رایگان‌اند و کاربرانی که مهارت‌های کافی را دارند، می‌توانند آن‌ها را مشاهده و ویرایش کنند. یکی دیگر از تفاوت‌های این سیستم‌عامل آن است که اگرچه بخش‌های مختلف لینوکس همان گزینه‌های رایج هستند، توزیع‌های (Distributions) مختلفی وجود دارند که گزینه‌های نرم‌افزاری متعددی را شامل می‌شوند. این یعنی لینوکس بسیار منعطف است و برنامه‌های کاربردی مانند پردازشگر‌های متنی (word processor) و مرورگرهای وب در آن تنظیم‌‌شدنی و تعویض‌پذیر هستند. همچنین، کاربران می‌توانند سایر اجزای اصلی مانند سیستم گرافیک به‌نمایش‌گذاشته‌شده و دیگر اجزای رابط کاربری را خودشان انتخاب کنند.

جدول مقایسه سیستم‌عامل لینوکس و ویندوز

ویندوز	لینوکس	ویژگی
دارای نسخه‌های متنوع و پولی	رایگان	قیمت
دارای کد OS	متن‌باز (Open Source)	صدور مجوز (Licensing)
کم و آسیب‌پذیر	بسیار زیاد	امنیت
دارای باگ	بسیار مطمئن و سازگار	قابلیت اطمینان
با گذشت زمان سرعت کاهش می‌یابد	بسیار زیاد	سرعت
به‌روزرسانی‌ها می‌توانند در هرزمان مشخصی اتفاق بیفتند.	کاربران می‌توانند انتخاب کنند که آیا به‌روزرسانی‌ها را نصب کنند یا خیر.	آپدیت
پشتیبانی بسیار زیادی از برنامه‌ها می‌کند.	پشتیبانی چندانی از برنامه‌ها نمی‌کند.	سازگاری
رابط کاربری گرافیکی باکیفیت و با قابلیت شخصی‌سازی محدود	رابط کاربری گرافیکی محدود که قابل‌استفاده است؛ اما می‌تواند سفارشی شود.	رابط کاربری گرافیکی (GUI)
پشتیبانی از سخت‌افزار و درایور گسترده	سخت‌افزار و پشتیبانی درایور محدود	پشتیبانی سخت‌افزاری
انعطاف‌پذیری محدود	بسیار انعطاف‌پذیر است؛ زیرا توسعه‌دهندگان کنترل زیادی روی سیستم‌عامل دارند.	انعطاف‌پذیری

زبان‌های برنامه‌نویسی لینوکس

در‌حال‌حاضر، سیستم‌عامل لینوکس یکی از سیستم‌عامل‌های محبوب‌ به‌شمار می‌رود و بسیاری از توسعه‌دهندگان نرم‌افزار از آن استفاده می‌کنند؛ چراکه کار‌کردن با آن را راحت‌تر می‌دانند. سؤالی که برای بسیاری از برنامه‌نویسان مطرح می‌شود، این است که بهترین زبان برنامه‌‌نویسی برای Linux چه زبانی است؟ برخی از زبان‎های برنامه‌نویسی برتر برای لینوکس عبارت‌اند از:

• C/C++
• Java
• Python
• JavaScript/GitHub Electron
• Shell

مزایای استفاده از سیستم‌عامل لینوکس

همان‌طورکه از تفاوت‌های لینوکس با سایر سیستم‌‌عامل‌ها می‌توان برداشت کرد، این سیستم‌عامل مزایای متعددی دارد. برخی از مزیت‌های مهم استفاده از Linux بدین‌شرح‌اند:

• متن‌باز است و کاربران می‌توانند آن را اصلاح کنند یا کدهای آن را بهبود بخشند.
• دانلود و استفاده از آن رایگان است.
• درمقایسه‌با سیستم‌عامل‌ ویندوز کمتر آسیب‌پذیر است و امنیت بیشتری دارد. هریک از برنامه‌ها در Linux به اجازه و دسترسی ادمین و وارد‌کردن رمز‌عبور نیاز دارند؛ به‌همین‌دلیل، احتمال کمی وجود دارد که این سیستم‌عامل ویروسی‌ شود.
• کامپیوترهای قدیمی را که از سیستم‌‌عامل‌های قدیمی مانند فایروال‌ها (firewall) و سرورهای پشتیبان و سیستم‌های رده‌پایین استفاده می‌کنند، با کمک لینوکس می‌توان احیا کرد.
• به‌روزرسانی نرم‌افزارها در پلتفرم لینوکس ساده‌تر و سریع‌تر از ویندوز است.
• با استفاده از قابلیت سفارشی‌سازی در لینوکس، کاربران می‌توانند تم‌ و تصاویر پس‌زمینه را به آیکون‌ها بیفزایند و در‌صورت لزوم نیز، ویژگی‌ای را اضافه یا حذف کنند.
• انواع گزینه‌های مختلف توزیع Linux مانند فدورا (Fedura)، اوبونتو (Ubuntu)، آرچ لینوکس (Arch Linux)، دبیان (Debian) و لینوکس مینت (Linux Mint) در دسترس قرار دارند.
• به‌دلیل استفاده گسترده برنامه‌نویسان از Linux، همواره می‌توانید برای رفع خطاها یا مشکلات خود از آنان کمک بگیرید.
• بر‌خلاف سیستم‌عامل ویندوز، نیازی نیست که پس از نصب یا حذف برنامه‌ها، دستگاه را مجدداً راه‌اندازی (Reboot) کنید.
• احتمال کمی وجود دارد که سیستم‌عامل لینوکس از کار بیفتد یا به کُندی کار کند.
• برای اطمینان از حفظ حریم خصوصی کاربران در Linux، داده‌های زیادی از آنان جمع‌آوری نمی‌شود.
• شبکه‌ها و اقدامات متعددی می‌توانند به‌طورهم‌زمان و بدون احتمال کُندی سیستم یا ازکارافتادن آن اجرا شوند.
•  Linux تقریباً تمام فرمت‌های فایل ممکن را پشتیبانی می‌کند.
• عملکرد نرم‌افزار یا برنامه‌ها به‌دلیل نبود مشکلات ذخیره‌سازی دچار اختلال نمی‌شود.
•  لینوکس امکان مولتی‌تسکینگ (Multi-tasking) یا اجرای هم‌زمان عملکردهای مختلف را فراهم می‌کند.

چه کسانی از لینوکس و برای چه کارهایی بیشتر استفاده می‌کنند؟

بسیاری از متخصصان حوزه وب و شرکت‌های مختلف از سیستم‌عامل لینوکس استفاده می‌کنند. لینوکس را می‌توان در عملیات شبکه، پایگاه داده، دسکتاپ، تلفن‌همراه و محاسبات علمی استفاده کرد. نکته دیگر اینکه امنیت فراوان این سیستم‌عامل به استفاده گسترده از آن منجر شده است. برخی از کاربردهای مهم سیستم‌عامل لینوکس ازاین‌قرارند:

1. بازی‌ها

هزاران بازی برای خرید و دانلود در سیستم‌عامل لینوکس وجود دارد. استفاده از این سیستم‌عامل به توسعه‌دهندگان برای صرفه‌جویی در منابع کمک می‌کند؛ زیرا برای عملکرد عالی، به سخت‌افزار قدرتمند و بسیار پیشرفته نیاز ندارد. علاوه‌براین، کاربران استفاده از لینوکس را ترجیح می‌دهند؛ چراکه تطبیق‌پذیر و تنظیم‌شدنی است. افزون‌براین، کاربران می‌توانند تغییرات دلخواهشان را در تنظیمات این سیستم‌عامل اعمال کنند.

2. شبکه ارتباطات و مخابرات

ازآن‌جاکه سیستم‌عامل لینوکس را به‌راحتی می‌توان سفارشی‌سازی‌ کرد، برای شبکه‌های ارتباطی از راه دور بسیار عالی است. اپراتورها برای افزایش دسترسی و توزیع کاربران به استفاده از سیستم‌عامل‌ها وابسته هستند. شرایط مناسب برای صدور مجوز، هزینه‌های کمتر، امنیت فراوان و عملکرد بهینه برخی از مزایای اصلی لینوکس هستند. علاوه‌براین، سیستم‌عامل لینوکس از کیفیت چشمگیر کد‌منبع و منابع آزمایشی برخوردار است که بسیار مطمئن هستند.

3. سیستم‌های امنیتی

در سیستم‌عامل لینوکس، هر کاربر کاملاً محافظت می‌شود و برای دسترسی باید شناسه کاربری و رمزعبور خود را داشته باشد. این سیستم‌عامل به‌راحتی تغییر می‌یابد و قابل‌تنظیم‌ است و برای دسترسی به مجوز نیاز دارد. همچنین توزیع‌هایی از لینوکس، مانند Ubuntu و Redhat وجود دارند که به‌طوراختصاصی از کاربران دربرابر هک‌شدن محافظت می‌کنند. اگر ویروسی سیستم لینوکس را آلوده کند، تنها یک حساب کاربری را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد و در‌نتیجه، شناسایی و حذف آن بسیار ساده‌تر است. با‌توجه‌به این دلایل، استفاده از لینوکس در سیستم‌هایی با سطح امنیتی فراوان بسیار منطقی خواهد بود.

4. سیستم‌های نهفته یا تعبیه‌شده (Embedded)

استفاده از سیستم‌عامل لینوکس کاملاً مقرون‌به‌صرفه است؛ ازاین‌رو، به‌طور‌گسترده در کامپیوترها و سرورها به‌کار برده می‌شود. علاوه‌بر امنیت فراوان و مطمئن‌بودن لینوکس، اغلب توسعه‌دهندگان آن را به‌دلیل مقیاس‌پذیری چشمگیرش ترجیح می‌دهند. به‌همین‌دلیل، استفاده از آن در دستگاه‌های متعدد، از تلویزیون‌های هوشمند و تبلت‌ها گرفته تا سیستم‌های ناوبری موجود در خودروها و گیرنده‌های ماهواره‌ای، بسیار محبوبیت دارد.

5. توسعه نرم‌افزار

لینوکس سیستم‌عاملی سریع و همه‌کاره است. این سیستم‌عامل چندین ابزار مناسب برای توسعه نرم‌افزار متن‌باز دارد که به تسهیل روند توسعه آن کمک می‌کنند. همچنین، لینوکس از کامپایلرها (Compilers) و مفسرها (Interpreters) و ویرایشگرهای کد بهره می‌برد که برای چندین زبان برنامه‌نویسی استفاده می‌شود.

معرفی انواع توزیع‌های (Distributions) لینوکس

نسخه‌های مختلف و متعددی از لینوکس برای انواع کاربردهای مختلف طراحی شده‌اند که با عنوان توزیع‌های لینوکس شناخته می‌‌شوند. همه کاربران، اعم از تازه‌کار و حرفه‌ای، می‌توانند توزیع مناسب لینوکس را برای خود انتخاب کنند. تقریباً تمام توزیع‌های لینوکس به‌‌رایگان برای دانلود دردسترس قرار دارند و می‌توان آن‌ها را در دستگاه‌های مختلف نصب کرد. برخی از توزیع‌های محبوب‌ لینوکس عبارت‌اند از:

1. دبیان (DEBIAN)

Debian GNU/Linux توزیعی است که از پلتفرم‌های سخت‌افزاری بسیاری پشتیبانی می‌کند. دبیان و توزیع‌های مبتنی‌بر آن از فرمت بسته .deb و مدیر بسته dpkg و فرانت‌اندهای آن استفاده می‌کنند. بسیاری دبیان را به‌عنوان توزیعی برای کاربران با‌تجربه در نظر می‌گیرند. ناگفته نماند چرخه انتشار نسخه دبیان کُند است و نسخه‌های پایدار آن هر یک تا سه سال یک بار منتشر می‌شوند.

2. اوبونتو (UBUNTU)

اوبونتو توزیعی مبتنی‌بر دبیان محسوب می‌شود و به‌گونه‌ای طراحی شده است که از نسخه‌های منظم و تجربه کاربری ثابت و پشتیبانی تجاری روی دسکتاپ و سرور بهره‌مند باشد. هر شش ماه یک بار نسخه جدید این برنامه به‌طورمنظم منتشر می‌شود و به‌دلیل پشتیبانی از فناوری جدید شناخته شده است.

3. سنت او اس (CentOS)

CentOS یک سیستم عامل منبع باز شبیه به یونیکس است که بر اساس هسته لینوکس ساخته شده است و توسط لینوس توروالدز در سال 1991 منتشر شده است. سرور CentOS یکی از پر استفاده‌ترین سرورهای وب در شرکت‌ها و سازمان‌هاست. ویژگی های کلیدی توزیع لینوکس CentOS عبارتند از:

• ویژگی‌های امنیتی CentOS

سنت او اس معماری امنیتی خود را با سیستم امنیتی پیشرفته لینوکس (SELinux) ارائه می‌کند. SELinux سیاست‌های کنترل دسترسی را برای افزاش امنیت سیستم عامل ارائه می‌دهد که می توانید برای فرآیندها و فایل های مختلف آن را فعال کنید.

• به‌روزرسانی‌های منظم

Red Hat هر چند سال یک بار یک نسخه جدید برای CentOS Linux منتشر می‌کند و هر کدام به مدت ده سال پشتیبانی می‌شوند. به همین دلیل مشکلات کمتری برای این سیستم‌عامل به وجود می‌آید.

• ثبات

CentOS از نسخه‌های نرم‌افزار پایدار استفاده می‌کند زیرا چرخه انتشار طولانی‌تر است. بنابراین، برنامه‌ها نیازی به به‌روزرسانی مرتب ندارند.

• پنل کاربران

CentOS گزینه‌های مختلفی از پلتفرم‌های مدیریتی دارد، از جمله cPanel، Plesk، WebMin، Spacewalk، CWP، Virtualmin و VestaCP.  

4. کالی لینوکس (Kali)

لینوکس Kali (که قبلا به عنوان لینوکس BackTrack شناخته می‌شد) یکی از توزیع‌های لینوکس مبتنی بر دبیان و منبع باز است که هدف از طراحی آن انجام تست نفوذ پیشرفته و سنجش‌های امنیتی است. کالی لینوکس شامل صدها ابزار است که برای وظایف مختلف:

• امنیت اطلاعات
• تست نفوذ
• تحقیقات امنیتی
• پزشکی قانونی کامپیوتر
• مهندسی معکوس

و… هدف قرار می‌گیرد. کالی لینوکس یک سیستم‌عامل چند پلتفرمی است که در دسترس متخصصان امنیت اطلاعات و علاقمندان به صورت رایگان قرار می‌گیرد.

5. لینوکس مینت (LINUX MINT)

لینوکس مینت یکی دیگر از توزیع‌های محبوب‌ لینوکس است. در‌واقع، Mint توزیعی مبتنی‌بر اوبونتو است که در تم‌های سفارشی و برنامه‌های کاربردی مختلف و ابزارهای گرافیکی برای افزایش قابلیت استفاده، مانند mintDesktop به‌منظور پیکربندی محیط دسکتاپ و mintInstall برای نصب راحت‌تر نرم‌افزار و mintMenu با اوبونتو تفاوت دارد.

6. فدورا (FEDORA)

فدورا توزیعی است که جامعه لینوکس از آن پشتیبانی می‌کند و مبتنی‌بر لینوکس Red Hat است. فدورا به‌‌خصوص در ویژگی‌های سازمانی قوی است و برنامه استاندارد شش‌ماهه برای انتشار دارد. همچنین، برای توزیع و به‌روز‌رسانی نرم‌افزار از فرمت RPM استفاده می‌کند. برای سرورها نیز توزیع‌های متفاوتی طراحی و ارائه می‌شود که در‌این‌میان، می‌توان به این‌ها اشاره کرد:

• Linux Red Hat Enterprise
• سرور اوبونتو (Ubuntu Server)
• سنتوس (Centos)
• Linux SUSE Enterprise

برخی از انواع توزیع‌های سرور یادشده رایگان هستند (مانند سرور اوبونتو و CentOS) و برخی دیگر نیز (مانند Red Hat Enterprise Linux و SUSE Enterprise Linux) از شما مبلغی را دریافت می‌کنند. گفتنی است گزینه‌های پولی خدمات پشتیبانی را هم به کاربران ارائه می‌دهند.

انتخاب توزیع لینوکس مناسب با نیاز شما

به‌دلیل تنوع فراوان انواع توزیع‌های سیستم‌عامل لینوکس، احتمالاً در زمان انتخاب یکی از آن‌ها دچار سردرگمی خواهید شد. به‌طور‌کلی، برای انتخاب بهترین نوع توزیع لینوکس باید سه سؤال اصلی را مطرح کنید:

• میزان مهارت شما در استفاده از کامپیوتر چقدر است؟
• رابط دسکتاپ مدرن را ترجیح می‌دهید یا رابط استاندارد؟
• توزیع لینوکس را برای سرور می‌خواهید یا برای دسکتاپ؟

اگر کاربر ازنظر مهارت‌های کامپیوتری در سطح نسبتاً ابتدایی قرار دارید، باید از توزیع‌های ساده‌تر مانند لینوکس مینت، اوبونتو، Elementary OS یا Deepin استفاده کنید. اگر مهارت‌های شما بیشتر از متوسط قرار دارد، از توزیع‌هایی مانند Debian یا Fedora می‌توانید استفاده کنید. گزینه‌های پیشرفته‌تری مانند Gentoo هم بیشتر برای کسانی مناسب است که تسلط و مهارت زیادی در استفاده از کامپیوتر دارند. اگر می‌خواهید در سطح پیشرفته‌تری کار کنید و خود را به چالش بکشید، می‌توانید گزینه توزیع لینوکس خود را با کمک Linux From Scratch بسازید. چنانچه یک توزیع لینوکس برای سرور می‌خواهید، باید تعیین کنید که آیا به رابط دسکتاپ نیاز دارید یا می‌خواهید تنها این کار را ازطریق خط فرمان (Command Line) لینوکس انجام دهید. به‌عنوان‌ مثال، سرور اوبونتو (Ubuntu Server) رابط کاربری گرافیکی برای شما نصب نمی‌کند؛ یعنی هنگام بارگذاری گرافیک سرورتان دچار مشکل نخواهد شد و خط فرمان لینوکس را کاملاً درک کنید. با‌این‌حال، می‌توانید پکیج رابط کاربری گرافیکی را روی سرور اوبونتو با دستوری واحد نصب کنید. اگر می‌خواهید از توزیع لینوکسی استفاده کنید که همه آنچه در سرور نیاز دارید، به شما ارائه دهد، CentOS شاید بهترین انتخاب برایتان باشد یا اگر به توزیع Linux برای دسکتاپ نیاز دارید که بخش‌های مختلف موردنیاز را به آن اضافه کنید، توزیع‌های دبیان یا لینوکس اوبونتو گزینه‌های مناسبی هستند.

چطور سیستم‌عامل لینوکس را نصب کنیم؟

روند نصب سیستم‌عامل ممکن است کمی دشوار و پیچیده به‌نظر برسد؛ اما در لینوکس، این مسئله وجود ندارد. سیستم‌عامل لینوکس یکی از ساده‌ترین روندهای نصب و استفاده را دارد. اکثر نسخه‌های لینوکس قابلیت توزیع زنده را ارائه می‌دهند که باعث می‌شود بتوانید سیستم‌عامل را از CD/DVD یا USB Flash Drive و بدون هیچ تغییری در هارد دیسک خود اجرا کنید. این یعنی بدون نیاز به نصب و راه‌اندازی، به عملکرد کامل لینوکس دسترسی خواهید داشت. پس از امتحان‌کردن سیستم‌عامل و تصمیم به استفاده از آن، روی Install کلیک و آن را به‌سادگی نصب کنید. به‌طور‌کلی، فرایند نصب مراحل زیر را در برمی‌گیرد:

• آماده‌سازی: شامل اطمینان از وجود الزامات نصب در دستگاه شما و تعیین اینکه آیا می‌خواهید نرم‌افزارهای شخص ثالث (مانند پلاگین پخش MP3 و کدک‌های ویدئویی) را نصب کنید یا خیر.
• راه‌اندازی وایرلس (Wireless) (درصورت لزوم): برای دانلود نرم‌افزار و به‌روزرسانی‌ها در دستگاه‌های وایرلس مانند لپ‌تاپ، باید از اتصال شبکه مطمئن شوید.
• انتخاب هارد دیسک: امکان تعیین نحوه نصب سیستم‌عامل لینوکس، شامل نصب همگام با سیستم‌عاملی دیگر، استفاده از کل هارد دیسک، ارتقای نسخه لینوکس موجود یا نصب همگام با نسخه لینوکس موجود را فراهم می‌کند.
• موقعیت مکانی (Location): در این مرحله، موقعیت مکانی خود را از روی نقشه انتخاب می‌کنید.
• تعیین طرح‌بندی صفحه‌کلید
• تنظیمات کاربر: شامل تنظیم نام کاربری و رمزعبور

پس از اتمام فرایند نصب، می‌توانید دستگاه را ری‌استارت و از آن استفاده کنید.

تفاوت لینوکس و ویندوز چیست؟

Linux و Windows دو سیستم عامل متفاوت از هم هستند که از نظر ساختار، قابلیت‌ها و امکانات با هم فرق می کنند و به طور کل فلسفه متفاوتی را در پیش دارند.

• لینوکس بر پایه کد متن باز و رایگان است، در حالی که ویندوز به عنوان یک سیستم عامل تجاری عرضه می‌شود. این تفاوت باعث می‌شود که Linux قابلیت توسعه و تغییرات بیشتری داشته باشد و از جامعه‌ی گسترده‌ای از توسعه‌دهندگان و حمایت‌کنندگان برخوردار باشد.

 

• ویندوز از یک رابط کاربری گرافیکی (GUI) پرطرفدار بهره می برد که برای کاربران مبتدی به راحتی قابل استفاده است، در حالی که لینوکس هم رابط کاربری گرافیکی دارد، اما برخی توزیع‌های Linux از طریق خط فرمان مدیریت می شوند که طبیعتا نیازمند دانش فنی بالایی است و برای کاربران حرفه ای مناسب تر است.

 

• بیشتر نرم‌افزارهای دنیا اغلب برای ویندوز ساخته شده اند و ابتدا برای این سیستم عامل منتشر می‌شوند. با این حال، Linux هم دارای برخی از نرم‌افزارهای محبوب و قدرتمند است و به آنها می توان از طریق مخازن و منابع متن باز دسترسی داشت. همچنین، Linux سازگاری گسترده ای با انواع سخت‌افزارها دارد و بر روی رایانه های مختلف قابل نصب است.

 

• Linux به عنوان یک سیستم عامل پایدار و امن مشهور است. چرا که پس از نصب، آپدیت‌های امنیتی و به‌روزرسانی‌های نرم‌افزاری به سرعت در دسترس شما قرار می‌گیرند. همچنین، به دلیل طبیعت متن باز بودن آن و تعداد زیادی از توسعه‌دهندگان که از لینوکس استفاده می کنند، اشکالات امنیتی آن سریعاً شناسایی و رفع می‌شوند، در حالی که در ویندوز این چنین نیست.

 

• بیشتر توزیع‌های Linux به صورت رایگان در دسترس عموم هستند، در حالی که در ویندوز برای استفاده تجاری و قانونی از آن، نیاز به خرید لایسنس است. (البته در خارج از ایران!)

آیا لینوکس قابلیت اجرای برنامه‌های ویندوز را دارد؟

بله، Linux قابلیت اجرای برنامه‌های ویندوز را دارد، اما نه به صورت مستقیم! لینوکس و ویندوز دو سیستم عامل متفاوت هستند و برنامه‌هایی که برای ویندوز توسعه داده شده‌اند، به طور مستقیم بر روی لینوکس قابل اجرا نیستند. با این حال، برای اجرای برنامه‌های ویندوز در Linux، راه‌هایی مانند استفاده از نرم‌افزارهای امولیشن (مانند Wine و CrossOver) یا مجازی‌سازی (مانند VirtualBox و VMware) وجود دارد. این روش‌ها به شما امکان می‌دهند برنامه‌های ویندوز را در Linux اجرا کنید، اما نیازمند تنظیمات و کانفیگ مشخصی هستند.  

هاست لینوکسی چیست؟

هاست لینوکس یک پلتفرم مبتنی بر سیستم عامل Linux است که برای ارائه خدمات میزبانی وب استفاده می‌شود. درواقع این سرویس به شما اجازه می‌دهد تا فایل‌‌ها، تصاویر و ویدیو‌های وب سایت خود را در هاست لینوکسی قرار داده و آنها را به صورت آنلاین در دسترس کاربران قرار دهید. از مزایای استفاده از هاست لینوکس می‌توان به امنیت بالا، پایداری و سرعت بیشتر نسبت به دیگر سرویس‌های هاستینگ اشاره کرد. همچنین هزینه‌های میزبانی لینوکس نیز مقرون به صرفه‌تر از سرویس های دیگر است.

معرفی انواع زبان برنامه نویسی لینوکس

Linux به عنوان یک سیستم عامل، قابلیت پشتیبانی از چندین زبان برنامه‌نویسی را دارد. در واقع، می‌توانید با استفاده از بیشتر زبان‌های برنامه‌نویسی معروف و پرکاربرد در Linux برنامه‌نویسی کنید. در ادامه تعدادی از زبان‌های برنامه‌نویسی لینوکس را معرفی خواهیم کرد :

• C و C++ : این دو زبان برنامه‌نویسی، به عنوان زبان‌های پایه‌ در Linux محسوب شده و محبوبیت بالایی دارند. بسیاری از برنامه‌های سیستمی و نرم‌افزارهای لینوکسی با استفاده از زبان برنامه نویسی C توسعه می‌یابند.
• Python : پایتون یک زبان برنامه‌نویسی بسیار قدرتمند و پرکاربرد است که به عنوان یک زبان سطح بالا و قابل فهم برای انسان‌ها شناخته می‌شود و برای توسعه‌ی برنامه‌های متنوع در Linux استفاده می‌شود.
• Java : جاوا یک زبان برنامه‌نویسی قوی و مستقل از سیستم‌عامل است که می‌توانید با استفاده از آن برنامه‌های قابل حمل و قابل اجرا بر روی لینوکس را توسعه دهید.
• Ruby : رابی یک زبان برنامه‌نویسی داینامیک با قابلیت توسعه سریع است که برای وب و برنامه‌های تحت وب در Linux استفاده می‌شود.
• Go : زبان برنامه‌نویسی Go برای برنامه‌نویسی پردازش موازی و نرم‌افزارهای با عملکرد بالا مناسب است. این زبان توسط شرکت گوگل توسعه یافته است و در Linux نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد.

Linux از زبان‌های برنامه‌نویسی دیگری مانند Perl ،PHP ،Rust و … پشتیبانی می کند. انتخاب زبان برنامه‌نویسی بستگی به نیازها و تجربه شما دارد.

جمع‌بندی

همه ما با انواع سیستم‌عامل‌های روی گوشی‌های تلفن‌همراه، کامپیوترها و… آشنا هستیم. سیستم‌عامل لینوکس نیز یکی از سیستم‌‌عامل‌های محبوبی است که در انواع دستگاه‌های مختلف استفاده می‌شود. این سیستم‌عامل که به‌صورت متن‌باز طراحی و ارائه می‌شود، انواع گوناگونی دارد که هر‌یک برای کاربران و دستگاه‌های مختلف در سطوح کاربردی متفاوت مناسب هستند. در این مطلب‌ از آموزش لینوکس، سعی کردیم تا با بررسی این سؤال که «لینوکس چیست و چطور می‌توان از آن استفاده کرد؟»، تفاوت‌های آن را با سایر سیستم‌عامل‌های موجود بیان کنیم. همچنین، شما را با مزایای لینوکس آشنا کردیم و توضیح دادیم که چگونه می‌توانید توزیع Linux مناسب را انتخاب کنید.

سؤالات متداول

۱. از لینوکس برای چه کارهای استفاده می‌شود؟

لینوکس برای این کارها مناسب است: سیستم‌عامل سرور برای سرورهای وب، سرورهای پایگاه‌داده، سرورهای فایل، سرورهای ایمیل و هر نوع سرور اشتراکی دیگر. لینوکس که برای پشتیبانی از برنامه‌های پرحجم و چندرشته‌ای طراحی شده، برای همه انواع برنامه‌های سرور مناسب است.

۲. آیا یادگیری لینوکس آسان است؟

یادگیری لینوکس کار سختی نیست. هرچه تجربه بیشتری در استفاده از فناوری‌های پیشرفته داشته باشید، تسلط بر اصول اولیه لینوکس را آسان‌تر خواهید یافت. شما می‌توانید دستورهای اصلی لینوکس را در چند روز بیاموزید؛ اما احتمالاً چند هفته طول می‌کشد تا با آن‌ها بیشتر آشنا شوید

۳. آیا هک لینوکس سخت است؟

کد منبع لینوکس آزادانه دردسترس قرار دارد؛ زیرا لینوکس سیستم‌عاملی متن‌باز است. این یعنی لینوکس را به‌راحتی می‌توان تغییر داد یا سفارشی‌سازی کرد. نکته دیگر اینکه توزیع‌های امنیتی بی‌شماری از لینوکس وجود دارند که می‌توانند به‌عنوان نرم‌افزار هک لینوکس عمل کنند.