تعریف رم :

حافظه دسترسی تصادفی (به انگلیسی: Random-access memory) یا رَم (به انگلیسی: RAM) گونه‌ای حافظه رایانه به‌صورت کوتاه مدت برای ذخیره‌سازی موقت داده و کد ماشین است. یک رم به داده‌های ذخیره شده اجازه می‌دهد تا مستقیماً در هر مرحله تصادفی در دسترس باشند در مقابل حافظه‌های ثانویه مثل هارد دیسک‌ها، سی دی‌ها، دی وی دی‌ها و نوارهای مغناطیسی و نیز انواع حافظه‌های ابتدایی مانند حافظه درام اطلاعات را به خاطر محدودیت طراحی مکانیکی به‌طور متوالی در مراحل ازپیش تعیین‌شده می‌خواند و ثبت می‌کند بنابراین زمان دسترسی به داده‌ها به مکان آن بستگی دارد.

رم کامپیوتر یا همان حافظه دسترسی تصادفی (Random Access Memory) به عنوان یکی از قطعات کامپیوتر شناخته می‌شود. این قطعه داده‌های در حال استفاده از سیستم عامل، فایل‌های باز و برنامه‌های در حال اجرا را به شکلی موقت در خود ذخیره می‌کند. این فرآیند به پردازنده (CPU) اجازه می‌دهد تا با سرعت بتواند به اطلاعات مورد نظر و پردازش آن‌ها دسترسی داشته باشد. اطلاعات موجود در رم بر خلاف حافظه ذخیره سازی، با خاموش شدن سیستم از بین می‌روند.

ظرفیت رم بر اساس گیگابایت (GB) تعیین می‌شود، به این صورت که هرچه ظرفیت گیگابایت رم بیشتر باشد، این حافظه قادر است اطلاعات بیشتری را به طور همزمان اجرا کند. این حالت روی بهبود سرعت سیستم بسته به میزان ظرفیت رم تأثیر مستقیم دارد.

رم کامپیوتر دقیقاً چه کاری انجام می‌دهد؟

رم کامپیوتر برای ارتقای عملکرد سیستم وظایف متعددی را بر عهده دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.

1.ذخیره موقت اطلاعات: همانطور که گفته شد، کار رم به عنوان یک حافظه موقت، ذخیره اطلاعات است. در واقع هر داده و اطلاعاتی که مربوط به برنامه‌ها، فایل‌ها و سیستم عامل باشند، در رم به شکلی موقت ذخیره می‌شوند.

2.دسترسی سریع به اطلاعات: عملکرد فوق العاده رم باعث می‌شود که پردازنده بتواند با سرعتی بالا به داده‌های سیستمی دسترسی داشته باشد. این سرعت دسترسی منجر به بهبود سرعت پردازش اطلاعات شده و در نتیجه نقشی اساسی در پاسخگویی کلی کامپیوتر دارد.

معرفی انواع رم کامپیوتر

رم‌های کامپیوتر از نقطه نظرهای مختلف در دسته‌های گوناگون قرار می‌گیرند که رم استاتیک (SRAM) و رم داینامیک (DRAM) جز آن‌ها محسوب می‌شوند. نوع اول برای انجام وظایف خود به جریان برق نیاز دارد و از 4 تا 6 ترانزیستور بهره مند است. این مدل رم ظرفیت حافظه محدودی دارد. رم‌های داینامیک چندین سلول حافظه دارند و در طراحی آن‌ها از یک خازن و ترانزیستور استفاده شده است.

رم‌های داینامیک خود به دسته‌های گوناگونی تقسیم بندی می‌شوند که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به رم داینامیک همگام شده (DDR SDRAM)، رم داینامیک همگام شده دوگانه (SDRAM) و رم داینامیک همگام شده دوگانه گرافیکی (GDDR SDRAM) اشاره کرد. پرطرفدارترین و رایج‌ترین نوع رم در بین طرفداران، دسته بندی‌ DDR SDRAM است.

عبارت DDR از مخفف کلمات Double Data Rate گرفته شده و به معنای سرعت داده دو برابر است. از آن سو، SDRAM نیز اصطلاحی است که از مخفف عبارات (Synchronous Dynamic Random-Access Memory) گرفته شده است. DDR به نسل‌های مختلف حافظه رم کامپیوتر اشاره دارد که با گذشت زمان جایگزین نسل‌های قبلی شده‌اند. در ادامه به صورت مختصر نسل‌های مختلف آن را بررسی می‌کنیم.

1.رم کامپیوتر DDR

اولین نسل از رم‌های کامپیوتر است که برای اولین بار در سال 2000 رونمایی شد. سرعت این رم بین 226 تا 400 مگاهرتز بود و به دلیل سرعت و پهنای باند بسیار پایین در سیستم‌های جدید کارایی ندارد.

2.رم کامپیوتر DDR2

این رم در سال 2003 معرفی شد و سرعت آن بین 400 تا 800 مگاهرتز بود. مصرف انرژی این رم به نسبت نسل اول کمتر بود، به همین دلیل استفاده از آن تا سال 2009 رواج زیادی داشت.

3.رم کامپیوتر DDR3

این رم در سال 2007 معرفی شد و سرعتی بین 800 تا 1600 مگاهرتز داشت. مصرف انرژی این رم نیز به نسبت نسل 2 کاهش پیدا کرد، به همین دلیل استفاده از آن تا سال 2014 رایج بود.

4.رم کامپیوتر DDR4

رم کامپیوتر نسل 4 در سال 2014 رونمایی شد. سرعت این رم بین 1600 تا 3200 و حتی در مواقعی بیش از این مقدار است. مصرف انرژی این رم نیز به نسبت نسل سوم بهبود یافته و در حالی حاضر از رایج‌ترین رم‌های بازار است.

5.رم کامپیوتر DDR5

این رم در سال 2018 معرفی و در سال 2020 به صورت رسمی عرضه شد. سرعت آن به شکل قابل توجهی از رم نسل 4 بهبود یافته و بین 4800 تا 6400 می‌رسد. پهنای باند و ولتاژ این رم نیز بهبود یافته است و در حال حاضر برای رایانه‌ها و سرورهای رده بالا کاربرد دارد. البته قیمت این رم بالاست و در حال حاضر به صورت گسترده برای رایانه‌های شخصی استفاده نمی‌شود.

6.رم کامپیوتر DDR6

انتظار می‌رود این رم در سال میلادی جاری و یا حداکثر تا سال 2025 عرضه شود. سرعت این رم بین 8400 تا 12800 مگاهرتز و حتی بیشتر است و به نسبت نسل 5 رم‌ها، وضعیت بهینه‌تری دارد. پهنای باند رم DDR6 نیز به 128 گیگابایت بر ثانیه افزایش پیدا می‌کند، اگرچه در مورد سایر جزئیات فنی و قیمت آن اطلاعاتی در دست نیست.

تاثیر رم بر کامپیوتر

عملکرد کلی رم منجر به افزایش سرعت بارگذاری برنامه‌ها، بهبود ریسپانس سیستم، اجرای روان‌تر بازی‌ها و ارتقای تجربه کاربری می‌شود. همانطور که اشاره کوچکی به آن شد، علاوه بر سرعت رم، ظرفیت آن نیز بر عملکرد کامپیوتر مؤثر است. بنابراین در خرید رم کامپیوتر باید به این مورد نیز دقت شود. در صورت عدم بهره مندی از رم کافی، سیستم کند شده و حتی ممکن است از کار بیفتد. به طور کلی برای انجام کارهای روزمره به رم 8 گیگابایت و برای انجام کارهای سنگین‌تر مثل بازی یا برنامه نویسی به رم 16 گیگابایت یا بیشتر نیاز است.

موارد مهم برای تهیه رم گیمینگ یا انجام تسک‌های سنگین

برای خرید رم کامپیوتر مناسب انجام فعالیت‌های سنگین همچون اجرای انواع بازی، باید به موارد متعددی از جمله نیاز خود توجه داشته باشید. اگر در این زمینه تجربه یا تخصص لازم را ندارید، این امکان برای شما فراهم است تا از کارشناسان درنا پی سی کمک بگیرید. اما انتخاب یک رم مناسب، نقشی کلیدی در ارتقای عملکرد و تجربۀ کاربری شما دارد.

مقدار رم توصیه شده برای این نوع کاربری، 16 و برای کارهای فوق سنگین، 32 گیگابایت توصیه می‌شود. سرعت توصیه شده در این شرایط نیز 2300 تا 4000 مگاهرتز است. از طرفی، رم DDR4 بهترین گزینه برای گیمینگ است، زیرا علاوه بر سرعت مناسب، مصرف انرژی کمتری نیاز دارد که در نهایت به کاهش دمای سیستم نیز منجر می‌شود. اگر برای کارهای نیمه حرفه ای تا حرفه‌ای قصد انتخاب رم را دارید، رم 16 گیگابایت به شما پیشنهاد می‌شود که قیمت رم 16 گیگ کامپیوتر نیز بسیار منطقی است و ارزش خرید را دارد.

ارتقا سیستم با افزایش رم

نکات متعددی وجود دارند که با توجه به آن‌ها می‌توانید مناسب‌ترین رم را برای خود انتخاب کنید و در نتیجه منجر به ارتقای عملکرد کامپیوترتان شوید. توجه داشته باشید که قبل از خرید رم جدید حتماً از مطابقت مشخصات مادربرد با رم اطمینان حاصل کنید. در واقع نوع اسلات، حداکثر ظرفیت رم و نسل رم باید با مادربرد سازگاری لازم را داشته باشند. سرعت، قیمت، ظرفیت و نحوه نصب نیز از دیگر مواردی هستند که هنگام ارتقاء و تعویض رم کامپیوتر باید به آن‌ها توجه کنید.

خرید رم کامپیوتر

عوامل زیادی را باید هنگام خرید رم کامپیوتر در نظر داشته باشید. در واقع یک رم جدید باید با نوع اسلات، نسل رم و بیشترین ظرفیت حافظه مادربرد دستگاه شما سازگار باشد. سرعت رم نیز اهمیت دارد، اگرچه در بیشتر موارد سرعت آن به اندازه ظرفیت بستگی ندارد، مگر در شرایطی که به رم پرسرعت برای اورکلاک یا رندرینگ نیاز داشته باشید. قیمت رم کامپیوتر در کنار برند و گارانتی نیز از جمله عواملی هستند که باید آن‌ها را مورد توجه قرار دهید. نکته مهم در خرید رم کامپیوتر، داشتن آگاهی لازم و دریافت اطلاعات مناسب در این زمینه است.

قیمت رم کامپیوتر

قیمت رم کامپیوتر بر اساس ظرفیت، سرعت، نوع رم، برند و تایمینگ آن تعیین می‌شود. اگرچه برخی عوامل فرعی همچون هیت سینک برای خنک سازی بهتر، نورپردازی RGB و فرم فاکتور نیز در این قیمت گذاری دخیل هستند. رنج قیمتی رم‌ها با توجه به ظرفیت حافظه و سرعت متغیر است. این قیمت بر اساس نوسانات ارزی نیز به صورت مداوم تغییر می‌کند.

پرسش‌های متداول